فرهنگ کم کاری

به نظر نمیرسه این از گذشته در فرهنگ ما بوده باشه، چون ایرانی ها از قدیم به عنوان افرادی سخت کوش شناخته می شدن اما در حال حاضر یک فرهنگ بسیار قالب برای از زیر کار در رفتن در جامعه وجود داره.

همه کسایی که سربازی رفتن به طور واضح این فرهنگ رو دیدن. سربازا به انواع دغل بازی دست میزنن تا به نوعی از زیر کوچکترین کاری که بهشون محول می شه شونه خالی کنن. یه طوری انگار کار کردن طاعونه! نهایتا هم میان و از خاطرات از زیر کار در رفتنشون با افتخار صحبت می کنن. شاید ادم معتقد باشه که خب کار سربازی کلا فایده ای نداره اما موضوع در واقع این نیست. میزان انرژی ای که برای فرار کردن از زیر کار صرف میشه معمولا کمی از کار کردن نداره، به علاوه اون کاری که یه نفر از زیرش در میره نفر بعدی باید انجام بده. در نهایت موضوع اصلی اینه که سخت کار کردن یا به نوعی “حمالی کردن” یک ضد ارزش خیلی قوی در فرهنگ فعلی ما به حساب میاد.

محیط کار ایده آل از نظر فرهنگ فعلی چیه؟

من این رو از خیلی ها شنیدم. به نظرم در دید خیلی از مردم ایران این محیط کار ایده آله. جاییکه از صب تا عصر هیچ کاری نکنی و زیر باد کولر نشسته باشی و یه حقوق خیلی خوب هم بگیری. در واقع در محیط کار نیازی به یادگیری چیزهای جدید و حتی امکان پیشرفت شغلی نیست. همین که بتونیم کار نکنیم و حقوق بگیریم کاملا خوبه.

اتفاقا من یکی از همین افرادی که 20 سال در یک محیط کار ایده ال کارکرده بود رو هم می شناختم. با سابقه 20 سال در سایپا، در سن 40 سالگی رسما در محیط کار خصوصی هیچ مهارتی نداشت. حتی توان این رو نداشت که یک کار ساده کارگری پیدا کنه (چون به نظرش به شانش نمی خورد)

این فرهنگ از کجا ناشی میشه؟

این فرهنگ به نظر من اول از سیستم آموزشی ناشی میشه. حتی توی مدرسه هم بچه هایی که درس نمی خوندن رو به حمال شدن و رفتگر شدن تهدید می کردن. در واقع بدترین حالت شغلی در فرهنگ ما اینه که یک نفر کار فیزیکی سنگینی انجام بده. عجیبه که دزدی، مال مردم خوری و کلاهبرداری هیچ وقت به عنوان کار بد مورد اشاره قرار نمی گیرن. به طور ناخودآگاه در ذهن کودک این ذهنیت ایجاد میشه که انجام کار زیادی به ویژه کار فیزیکی بدترین حالت زندگیه و باید تا جای ممکن ازش دوری کنه. حتی اگه دزدی کنه بهتره تا اینکه کارگر باشه.

اگه با خودمون صادق باشیم می بینیم که همه ما دلسوزی بیشتری برای یه کارگر داریم تا یه گدا، یا حتی یه دزد. ما جایگاه کارگر رو خیلی پایین می دونیم. این یعنی کارگری چقدر از فرهنگ ما دور شده.

شرم ما از کار کردن فیزیکی

چند وقت پیش به طور اتفاقی یه پست تلگرامی دیدم که توش با تعجب در مورد مدیری در ژاپن نوشته بود که خودش کف زمین رو تمیز می کرد. من با دیدنش به این فکر کردم که چقدر تفاوت فرهنگی وجود داره بین کشورها. در شرق اینکه فردی با هر جایگاه کار فیزیکی سختی رو انجام بده نه تنها شرم اور نیست بلکه باعث افتخار هم هست. در فرهنگ اونها سخت کوشی یه ارزشه و تنبلی ضد ارزش. تعجب ما تنها به خاطر تفاوت فرهنگیه در حالیکه کاری که اونا می کنن در واقع منطقی تره. به همین دلیلم هست که هم از نظر شخصی از در بعد ملی از ما جلوتر هستن (اسیایی ها حتی در جاهای دیگه دنیا خیلی سریع پیشرفت می کنن).

ارزشی به عنوان سختکوشی

فرقی نمی کنه ادم کجای دنیا کار کنه یا زندگی کنه. سخت کوشی همه جای دنیا یه مهارت بسیار موثر برای پیشرفته. از این نظر میگم مهارت که در واقع طرز فکر ماست که ما رو سخت کوش یا تنبل می کنه، و البته اگر توجه کافی رو توی محیط تحصیلی و کاری نکنیم خیلی ساده این مهارت رو از دست میدیم. اگر ادم خودش رو با این مهارت عادت بده همیشه و همه جا خواهان خواهد داشت.