چرا رضایت جامعه مهم است؟

اخبار رو که دنبال میکنیم، یکی از نکاتی که به سادگی میشه برداشت کرد اینه که مسئولین کشور ما اهمیت زیادی به رضایت مردم در کشورشون نمی دن. میشه اینطور برداشت کرد که نحوه مدیریت سیستم سیاسی ما بر اساس ساختار کشورهای کمونیستی طراحی شده (که البته هیچ کدوم عاقبت خوبی نداشتن). از طرفی در کشورهای پیشرفته تر جهان، رضایت عمومی جامعه همیشه و به نحوی در اولویت قرار میگره. اینکه مردم در نهایت چی میخوان گاهی حتی از منطق هم جلوتر می افته و میشه گفت نظام های سیاسی اروپایی تا حد زیادی براساس خواسته مردم اداره میشن.

اشاره به این نکته بسیار مهمه که خواسته مردم، الزاما همیشه چیزی نیست که به نفعشونه. این رو خیلی از سیاستمدارهای غربی هم میدونن، اما احتمالا ارزش بالا نگه داشتن رضایت عمومی براشون اونقدر بالاست که روی اون ریسک نمیکنن. باید توجه کرد که دموکراسی در واقع محصول این سیستم های سیاسیه نه تولید کنندشون. هر سیستم سیاسی ای میتونه به سادگی به یک دیکتاتوری تبدیل بشه، اما سیاستمدارهای غربی به طور داوطلبانه دموکراسی رو انتخاب میکنن چون از طریق اون میشه رضایت عمومی رو بالا نگه داشت.

رضایت عمومی چه اهمیتی داره؟

درآمد دولت

اولیت اهمیت رضایت عمومی در تاثیرش بر درآمدهای دولته. بیشتر کشورهای غربی تقریبا تمام درامدشون رو از محل مالیات جذب میکنن. ایران هم مدتیست در تلاش برای افزایش درامدهای مالیاتیه. مفهوم مالیات یعنی، مردم در ازای ارائه خدماتی که دولت بهشون ارائه می کنه به اون پول میدن. ساختار دریافت مالیات در همه کشورها یه چیز اجباریه. دولت بستری از حداقل خدمات رو بسته به سیستم اقتصادی کشور ایجاد میکنه و براساس اون مالیات میگیره. هرچی خدمات بیشتر باشن (سیستم های سوسیالیستی) مالیات هم بالاتره و هرچی خدمات کمتر باشن (سیستم های کاپیتالیستی) مالیات کمتره. واقعیت اینه که گرفتن مالیات از مردم اصلا کار راحتی نیست. با وجود اینکه این پول به اجبار از مردم گرفته میشه اما خیلی از مردم به طرق مختلف از پرداخت اون سرباز میزنن.

تحقیقات نشون داده میزان تمایل مردم در پرداخت مالیات رابطه مستقیمی با رضایت عمومی اونها از سیستم حکومتی داره. هرچه تمایل مردم برای پرداخت مالیات کمتر باشه، هزینه های دریافت اون بیشتر میشه چراکه دولت مجبوره تحقیقات وسیعتری رو برای دریافتش انجام بده و از طرفی سیستم مالیاتی هم سریعتر فاسد میشه، چراکه افراد بیشتری حاضرن برای نپرداختن مالیات رشوه بدن. پس نارضایتی مردم، در نهایت میتونه به طور مستقیم برای دولت هزینه ساز بشه.

امنیت ملی

امنیت یه کشور در دنیای مدرن از طریق دو دستگاه وابسته اما مجزا ایجاد میشه: دستگاه انتظامی / نظامی و دستگاه اطلاعاتی

دستگاه نظامی انتظامی

وظیفه دستگاه انتظامی یا نظامی دفاع مستقیم از کشور در مقابل حملاته. در این دستگاه عده ای افراد با سلاح مشغول به کار هستن که در صورت حمله نیروهای خارجی یا وجود آشوب داخلی، اون رو دفع میکنن (معمولا از طریق اعمال خشونت). دستگاه نظامی از عده ای افراد تشکیل شده، این افراد گذشته از پولی که از حکومت دریافت می کنن، به واسطه ایدئولوژی که به اون ها داده میشه اقدام به حمایت از یه کشور یا حکومت میکنن. در واقع مجبور کردن کسی به اینکه به زور جونش رو برای دفاع از دیگران به خطر بندازه اصلا کار راحتی نیست.

افراد مشغول در این دستگاه میتونن از کیفیت های متفاوتی برخوردار باشن. طبیعتا هرچی قدرت جذب این دستگاه ها بالاتر باشه میتونن افراد توانمندتری رو جذب کنن و در نهایت موثرتر عمل کنن. با افزایش نارضایتی انگیزه افراد برای خدمت کردن در دستگاه های نظامی و انتظامی کاهش پیدا میکنه، این انگیزه باید از طریق پرداخت کردن پول بیشتر جبران بشه. در غیر این صورت تنها افرادی جذب این دستگاه ها میشن که چاره دیگه این نداشته باشن و این یعنی جذب نیروهای بی کیفیت در دستگاه نظامی-انتظامی. استخدام این افراد در طول زمان میتونه به موثر بودن این دستگاه ها اسیب بسیار زیادی بزنه. از طرفی به علت اینکه انگیزه افراد جذب شده دراین دستگاه ها صرفا مالی بوده، گسترش فساد مالی-اداری و بی انگیزگی در اجرای وظایف در اونها هم به مراتب بالاتره.

دستگاه اطلاعاتی

ساختار دستگاه اطلاعاتی به مراتب پیچیده تر از دستگاه نظامی-انتظامیه. دستگاه اطلاعاتی، به جمع اوری اطلاعات (معمولا مرتبط با امنیت کشور) می پردازه و گاهی هم وظایف اجرایی محدودی برای کاهش تهدیدها انجام میده. تاثیر افزایش نارضایی روی دستگاه امنیتی میتونه به مراتب بیشتر باشه. با افزایش نارضایتی، جذاب نیروهای قابل اعتماد برای حکومت بسیار سختتر میشه و احتمال استخدام جاسوسهای دو جانبه در سیستم به مراتب بالا میره. به علت ناراضی بودن مردم از حکومت هم، عده به مراتب بیشتری حاضر به تامین اطلاعات برای دستگاه های اطلاعاتی خارجی خواهند بود چون اعتماد و اعتقادی به دستگاه داخلی وجود نداره.

در حال حاضر برآورد دقیقی از تعداد جاسوسهای فعال کشورهای خارجی در ایران وجود نداره ولی به سادگی میشه گفت که جذب یک جاسوس در ایران برای یک کشور خارجی، به مراتب ساده تر از جذب یک جاسوس خارج از ایران برای دستگاه اطلاعاتی ایرانه. کشورهای دیگه با بالا بردن رضایت عمومی جامعه، خودشون رو نسبت به این خطرات ایمن میکنن در حالی که مسئولین ما ترجیح میدن از طریق ایجاد محدودیت های بیشتر برای مردم، اونها رو تادیب کنن.

Ali Shahdoost

من علی شهدوست مدیر محتوای مجموعه بیاموز هستم. در اینجا در رابطه با نظرات و دغدغه‌هایم می‌نویسم. در صورتی که نظری داشته باشید از خواندنش خوشحال می‌شوم.

Add comment